Forma aşkından gayrısına meyletmeyen taraftarlar dahi, geri dönüp baktıklarında gönül verdikleri takımlarının formasının göğsünü süsleyen reklamlara tebessümle bakarlar...
Forma reklamlarına bakarak memleketin ekonomik gidişatına ilişkin tarihsel anekdotlar tutmak mümkündür.
Peki "Neyi anlatır forma reklamları?" "Göğsünü gere gere" gezmek ister ya insan; takımlar da sahaya öyle çıkmazlar mı; göğüslerini gere gere.. İster istemez, o formaların göğsündeki reklamlar göze batar. Futbol romantikleri ister ki bir Barcelona gibi, armalarından gayrı bir "iz" olmasın formalarında. Dedim ya, onlar bile şöyle bazen geri dönüp "şu reklam bizim formaya ne çok yakışmıştı" derler...
Fikir babası Erzik
Reklamın dizaynı ve yazı karakteri mühimdir. Çünkü başarılı uygulamalar formayla özdeşleşir ve kolay benimsenir. Bunun en çarpıcı örneği Beşiktaş-Beko işbirliğidir.
Bu birlikteliğin kanıksanmasında uzun yıllar süren işbirliğinin büyük etkisi vardır.
Türkiye'de futbol kulüplerinin forma reklamı almasının fikir babası Şenes Erzik'tir.
Yabancı kulüplerin bu kazanç kapısını fark eden Erzik, üç büyüklere konuyu açar ve nihayetinde 1977'de ve sonrasında 1980'de de Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelikle 30x15 cm ebatlarında forma reklamına cevaz verilir. Ancak sigara ve alkol ürünlerinin reklamlarına yasak konulur. Ne var ki ileride bu yönetmelikte bir değişiklik yapılmış olsa gerek, çünkü Adana Demirspor'un "Efes Pilsen" göğüs reklamıyla çıkmışlığı vakidir.
Samantha Fox göğüste
Fakat en ilginç forma reklamı nedir diye sorarsanız söyleyeyim: Samanta Fox! Altay bir maçlığına 80'lerin kült olmuş ünlü pop müzik yıldızı Samanta Fox yazılı reklamla sahaya çıkmıştır. Fox'un sesinden çok göğüsleriyle meşhur olduğunu da hatırlarsak bu "Samanta Fox'lu forma göğüs reklamı" daha bir anlam kazanıyor!
En iç burkutucu forma göğüs reklamı ise kuşkusuz Adanaspor'undur. Uzanlar'ın elinde heba olan kulüp, meteliğe kurşun sıkıp formasına reklam bulamadığı günlerde protesto babında takım posterini formasına basarak çıkmıştır sahaya.
Daha fazla yan pas yapmadan topu dikine oynamakta fayda var. Konumuz üç büyüklerin forma reklamları üzerinden farklı bir okuma yapmak. Araştırmalarıma göre Galatasaray 15, Fenerbahçe 16 ve Beşiktaş da 15 farklı firmanın reklamını göğsünde taşımış son 30 yılda. Toplam 46 gibi gözükse de aslında bu sayının 50-55 olması muhtemel. Özellikle 80'lerin başında takımların bir sezonda birkaç forma reklamıyla çıktığı bilinmektedir.
Ticari anlamda ilk forma reklamı 1977-78 sezonunda görülse de esasen bana göre ilk reklamı -siyasi içerikli olsa da- Beşiktaş taşımıştır.
Cemal Gürsel reklamı
Beşiktaş futbol takımı, 27 Mayıs 1960'ta kimine göre "ihtilal" kimine göre ise "darbe" olan hareketi gerçekleştiren Cemal Gürsel'i "selamlamak" adına her bir futbolcusunun göğsünde paşanın isminin bir harfinin yazılı olduğu formalarla çıkar. Böylece yan yana dizili 11 futbolcunun göğsündeki harfler soldan sağa okunduğunda "CEMAL GÜRSEL" adı ortaya çıkmaktadır. Bu "siyasi reklam" sahalardaki ilk forma reklamı değil de nedir!
Neyi anlatır forma reklamları? Çok şey. Memleket 80'lerin başında siyaseten askeri, iktisaden de bankerlerin darbelerine maruz kalmıştır. Bir iki yıl içinde hepsi batacak olan bankerler, işler tıkırındayken hem futbol sahalarının reklam panolarını hem de kulüplerinin formalarının göğsünü süslemişlerdi.
www.referansgazetesi.com
1 yorum:
Adanalılar gurur duysun.
Yorum Gönder